تا زمانی که سیاست خارجی روحانی مبتنی بر تعامل و سیاست خارجی خامنه ای مبتنی بر تقابل باشد و تا زمانی که سیاست خارجه در اثر این دوگانگی در تناقض باشد، بهانه کافی برای التهاب در روابط خارجی ایران با دیگر کشورها وجود دارد.
بستر تنش دوباره در روابط ایران و کویت
به دنبال دستگیری
24 تن از افرادی که دادستانی کویت در اوائل شهریور سال جاری آنان را متهم به
خرابکاری و ارتباط با جمهوری اسلامی و حزب الله لبنان کرد اینک در اقدامی فراتر از
آن، وزارت اوقاف و امور اسلامی کویت اعلام کرده است که قصد دارد تحقیقات قضایی را درباره
"شیخ حسین المعتوق" یکی از برجسته ترین روحانیان شیعه این کشور و امام جمعه
مسجد امام حسین کویت به دلیل ایراد خطبه های انتقادی و سیاسی در این مسجد آغاز کند.
وی دبیر کل بزرگترین
تشکل سیاسی شیعیان کویت موسوم به "ائتلاف اسلامی ملی" است که بعضاً در پاره
ای از رسانه های کویتی، این تشکل را با حزب الله لبنان و حسین معتوق را با حسن
نصرالله مقایسه می کنند.
اتهامی که وزارت اوقاف
و امور اسلامی کویت متوجه چنین فرد شاخصی در جامعه شیعیان کویت کرده، به موضوع
سخنرانی اخیر او بر می گردد که از نحوه برخورد نیروهای امنیتی کویت با بازداشت شدگان
شیعه از جمله «محمد الحسینی» انتقاد کرده و گفته است که نیروهای امنیتی در هنگام بازجویی
از بازداشت شدگان شیعه اقدام به شکنجه آنان کرده اند.
بنا به اعترافاتی
که از محمد الحسینی به دست آمده وی گفته که برای 16 ماه با حزب الله لبنان ارتباط
داشته و افراد تحت امر او آماده بودند تا در موعد مقرر اقدام به عملیات انفجاری
کنند.
معتوق در واکنش
به این اعترافات گفته توطئه ای علیه شیعیان در جریان است و اعترافات گرفته شده از
دستگیرشدگان تحت بدترین شرایط از قبیل ضرب و شتم و تعرض جنسی علیه آنان توسط کسانی
که بویی از شرافت نبرده اند (اشاره به دستگاه امنیتی کویت) اخذ شده است.
بیانیه وزارت اوقاف
و امور اسلامی کویت مدعی است که المعتوق در سخنان خود، قوانین مربوط به مساجد این کشور
را نقض کرده و از این رو، اقدامات قانونی علیه او اتخاذ خواهد شد.
همچنین برخی
رسانه های کویتی، در حالی که اظهارات معتوق را تند و گزنده ارزیابی کرده اند،
معتقدند وی با این سخنرانی می خواهد مانع کشف حقیقت شوند.
بدین ترتیب روشن
است که مساله دستگیری این افراد و قرار تعقیب قضایی این روحانی برجسته، ظرفیت آن
را دارد که اختلاف شیعه و سنی را در کویت
دامن زند.
تعقیب قضایی برای سومین روحانی شیعه مرتبط با ایران
اگر تعقیب قضایی
معتوق عملی شود، وی سومین روحانی شیعه در کشورهای عرب خلیج فارس خواهد بود که تحت
تعقیب قضایی قرار خواهد گرفت. پیش از او شیخ نمر باقر النمر از عربستان و شیخ علی سلمان
دبیرکل حزب همبستگی (الوفاق) بحرین نیز به دلایل دیگر توسط دولت های عربستان و
بحرین دستگیر شده اند. علی سلمان به حبس و باقر النمر به اعدام محکوم شده است.
اهمیت این افراد
برای جمهوری اسلامی به گونه ای بود که مقامات دولتی و حوزوی ایران نسبت به دستگیری
آنان واکنش نشان دادند. امیرعبداللهیان معاون وزیر خارجه در واکنش به حکم صادره برای
شیخ نمر گفته بود: «این حکم بدون تردید احساسات مسلمانان را خدشه‌دار می‌کند و واکنش
جهانی در پی خواهد داشت.» وی همچنین درمورد دستگیری شیخ سلمان گفته بود: «بحرین قادر
به تحمل تبعات این اقدام نخواهد بود و بازداشت دبیرکل جمعیت دموکراتیک الوفاق بحرین
در شرایط حساس کنونی منطقه، در تعارض با امنیت و آرامش منطقه حساس ما بشمار می‌رود.»
در صورت تعقیب
قضایی شیخ حسین المعتوق سه کشور از شش کشور شورای همکاری خلیج فارس سه مهره برجسته
از رهبران دینی شیعه خود را تحت تعقیب قرار داده اند. مهم این که این هر سه ارتباط
تنگاتنگی با جمهوری اسلامی دارند و تعقیب قضایی آن ها این حس مشترک را القا می کند
که هر سه برای خرابکاری در این کشورها از تهران دستور گرفته اند.
الدار ثم الجار
صرف نظر از ابعاد
داخلی اعترافات محمد الحسینی و اتهاماتی که دادستانی کویت متوجه بازداشت شدگان کرده،
ادعای اینکه بازداشت شدگان قصد خرابکاری مسلحانه داشته و یکی از آنان ایرانی است، می
تواند به روابط بالنسبه حسنه ایران و کویت صدمه بزند.
اتهام خرابکاری برای
کسانی که مرتبط با جمهوری اسلامی اعلام شده اند، در حالی است که یک سال پیش از این
امیرکویت پس از 36 سال از تهران دیدن کرد. همچنین طی دو سال گذشته از دولت روحانی تاکنون علی جنتی
وزیر ارشاد و محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران در مناسبت های مختلف و همچنین علی
لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی از کویت دیدن کرده اند. حجم این سفرها و مواضع بالنسبه ملایم کویت در بحران هسته ای ایران
نشان از روابط حسنه دو کشور دارد.
بدیهی است اتهام
خرابکاری مسلحانه افراد مرتبط به ایران و فشار بر روحانی برجسته ای همچون شیخ حسین
المعتوق، می تواند ضربه ای به روابط حسنه دو کشور تلقی گردد.
اتهام دست داشتن تهران
در اعمال خرابکارانه در حالی است که اخیراً ظریف طی مقاله ای با عنوان الدار ثم الجار
(توجه به همسایه پیش از اهل خانه) که در چندین نشریه معتبر عربی منتشر کرد، نوشت: "در سنت دیرین
منطقه ما و در دینِ حنیفِ اسلامِ، توصیه حکیمانه ای وجود دارد:الجار ثم الدار... اولویت
اول ایران از ابتدا داشتن روابطی خوب و مستحکم با همسایگانش بوده است." وی با پیشنهاد دادن "گفتگوی راهبردی برای حل و فصل و بررسی
مسائلی همچون تروریسم و افراط گرایی، جلوگیری از بروز جنگ فرقه ای و طایفه ای"
گفت: "این گفتگوی منطقه ای باید بر اساس اهداف مشترک و برخی اصول عمومی پذیرفته
شده بین کشورهای منطقه صورت گیرد که مهمترین آنها عبارتند از: احترام به حاکمیت، تمامیت
ارضی و استقلال سیاسی تمامی کشورها؛ مرزهای غیرقابل نقض؛ عدم دخالت در أمور داخلی سایر
کشورها؛ حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات؛ ممنوعیت تهدید یا استفاده از زور؛ و اشاعه
صلح."
اینک در حالی که
کشورهای بحرین و عربستان مواضع تند و صریحی علیه تهران دارند و هر دو کشور، یک روحانی
شیعه مرتبط با ایران را تحت تعقیب قضایی قرار داده اند، اتهام دستگیری افرادی که
با فرمان گرفتن از تهران در صدد خرابکاری مسلحانه در کویت هستند، ضربه سختی به
تلاش های دولت روحانی است که سیاست تعامل سازنده با جهان به ویژه همسایگان را
سرلوحه سیاست خارجی خود قرار داده است.
سیاست خارجی دوگانه جمهوری اسلامی
صرف نظر از صحت و
سقم اتهاماتی که دادستانی کویت به بازداشت شدگان نسبت داده و اعترافاتی که از محمد
الحسینی نقل می شود که به گفته شیخ حسین المعتوق تحت فشار گرفته شده، عامل مخرب
روابط تهران با همسایگان عرب را نه صرفاً در دسیسه آن ها بلکه در سیاست خارجی یک
بام و دو هوایی جمهوری اسلامی باید جستجو کرد؛ سیاست خارجی که شدیداً از تفاوت
مواضع خامنه ای با حسن روحانی در تناقض بسر می برد.
در حالی که
روحانی سیاست خارجی خود را بر تعامل سازنده با جهان بنا نهاده تا از سیاست خارجی
کشور تنش زدایی کند، مواضع رهبر جمهوری اسلامی بعضاً صد در صد با آن مخالفت دارد.
در فاصله سه روز از توافق هسته ای در وین، آیت الله خامنه ای طی سخنانی به مسئله
حمایت از مردم بحرین اشاره کرد و در حالی که چشم بر جنایات بشار اسد در سوریه بسته
است گفت: "ما از حمایت دوستانمان در منطقه
دست نخواهیم کشید: از ملّت مظلوم فلسطین، از ملّت مظلوم یمن، از ملّت و دولت سوریه،
از ملّت و دولت عراق، از مردم مظلوم بحرین، از مجاهدان صادق مقاومت در لبنان و فلسطین؛
[اینها] همواره مورد حمایت ما خواهند بود."
او در حالی که
چشم بر جنایات اسد بسته، بارها جنگ افروزی عربستان در یمن را به باد انتقاد گرفته
و تا آنجا پیش رفته که آل سعود را بدتر از کفار قریش و اسرائیل توصیف کرده است. او
گفت: "کاری که امروز دولت سعودی در یمن دارد انجام میدهد، عیناً همان کاری است
که صهیونیست ها در غزه انجام داده اند. [۲۰ فروردین ۱۳۹۴] و همچنین گفت:"امروز
زشت‌تر و بدتر از مکّه‌ی آن روز(کفار قریش)، کسانی (آل سعود) هستند که در ماه رجب
(ماه حرام) خانواده‌های یمنی را به عزا می نشانند [۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۴]
بدیهی است چنین
مواضعی هرگز گوش شنوایی برای مقالات ظریف باقی نمی گذارد که بگوید الدار ثم الجار.
به بیان ساده، تا
زمانی که سیاست خارجی روحانی مبتنی بر تعامل و سیاست خارجی خامنه ای مبتنی بر
تقابل باشد و تا زمانی که سیاست خارجه در اثر این دوگانگی در تناقض باشد، بهانه
کافی برای التهاب در روابط خارجی ایران با دیگر کشورها وجود دارد.
http://www.radiozamaneh.com/237790
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر