تنها در عرض یک
هفته پس از توافق وین، موضوع ضرورت به رسمیت شناختن اسرائیل توسط جمهوری اسلامی،
محدود کردن و نظارت بر توان موشکی ایران و نقض حقوق بشر در ایران هر یک به گونه ای
به ایران گوشزد شده است. این هر سه، مواردی بودند که رهبر جمهوری اسلامی به وضوح
نگرانی و بدبینی خود را از طرح شان علیه ایران پیش بینی کرده و گفته بود که پرونده
هسته ای بهانه است تا امریکا و متحدانش دیگر پرونده را به تدریج پیش بکشند.
حال در این اندک
زمانِ پس از توافق وین، این پرونده ها یک به یک در حال گشوده شدن هستند. اگر راه
چاره خامنه ای در بحران هسته ای نرمش قهرمانانه بود، راه حل او برای دیگر پرونده
های مزمن به ویژه نقض حقوق بشر چیست؟
شناسایی اسرائیل توسط تهران؛
پیش شرطی که خامنه ای در مذاکرات هست های پیش بینی کرده بود
"این خطا است
اگر خیال کنیم که دعواى آمریکا با ما سرِ قضیه هسته‌اى است؛ نه، قضیه‌ى هسته‌اى بهانه
است… اگر یک روزى هم مسئله هسته‌اى حل شد – فرض کنید جمهورى اسلامى عقب‌نشینى کرد؛
همان‌که آنها میخواهند – خیال نکنید مسئله تمام خواهد شد؛ نه، ده بهانه دیگر را به
تدریج پیش می کشند: چرا شما موشک دارید؟ چرا هواپیماى بدون سرنشین دارید؟ چرا با رژیم
صهیونیستى بدید؟ چرا رژیم صهیونیستى را به رسمیّت نمى‌شناسید؟ چرا از مقاومت در منطقه…
حمایت می‌کنید؟ و چرا؟ و چرا؟ و چرا؟)
در این اظهاراتِ
آیت الله خامنه ای، 4 نکته بسیار برجسته است:
یکم: وی حل مساله هسته ای با غرب (مشخصا امریکا) را "عقب
نشینی" توصیف کرده است.
دوم: وی عقب نشینی هسته ای را خواست و مطلوب امریکا توصیف می
کند.
سوم: وی به وضوح از پیش بینی و بدبینی های خود نسبت به پیامدهای
منفی هرگونه توافق با غرب سخن گفته و بر سبیل مثال 5 تالی فاسد (که می تواند بیشتر
هم باشد) برای هرگونه نرمش هسته ای در برابر غرب برشمرده است. این 5 تالی فاسد که
او برای ورود در مذاکرات هسته ای برشمرد عبارت بودند از:
- بهانه گیری های
غرب در پرونده موشکی
- بهانه گیری در
پرونده حقوق بشر
- بهانه گیری در
عدم شناسایی اسرائیل
- بهانه گیری در
حمایت از نیروهای مقاومت در برابر اسرائیل (مثلا حزب الله و حماس) که غرب آن را
حمایت از تروریسم تعبیر می کند.
- بهانه گیری در
توانایی ها ایران در ساخت هواپیماهای بدون سرنشین (پهباد) یا توان موشکی .
اما، نکته جالب و
در عین حال تأمل برانگیز درباره این همه تالی فاسد که او برای ورود در مذاکره با
امریکا برشمرده، این است که آیت الله خامنه ای این همه تالی فاسد را در تاریخ 12 آبان
92 برشمرده در حالی که او در تاریخ 26 شهریور 92 ( یعنی دو ماه پیش از این سخنرانی)
فرمان "نرمش قهرمانانه" و مجوز مذاکره با امریکا را صادر کرده و گفته
بود: "ما مخالف با حركتهای صحیح و منطقی دیپلماسی هم نیستیم...بنده معتقد به همان
چیزی هستم كه سالها پیش اسم‌گذاری شد «نرمش قهرمانانه»؛ نرمش در یك جاهایی بسیار لازم
است، بسیار خوب است؛ عیبی ندارد."
جالب تر اینکه وی
این تغییر موضع خود برای ورود در مذاکرات هسته ای با امریکا را در جمع فرماندهان
سپاه پاسداران بیان داشت که وظیفه آنان حفظ انقلاب اسلامی است. اما، با فرض بر
اینکه چنین چرخش 180 درجه ای در سیاست خارجی نظام می تواند برای پاسداران پرسش
برانگیز باشد، خامنه ای با ارجاع مخاطبان خود به کتابی که در باب صلح امام حسن با
معاویه نوشته بود، این "چرخش" در سیاست خارجه را "نرمش
قهرمانانه" توصیف کرد. (اشاره به کتابی به قلم آیت الله
خامنه ای به نام "صلح امام حسن: پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ")
به بیان دیگر،
آیت الله خامنه ای در حالی در 12 آبان 92 به تالی فاسدهایی برای مذاکره با امریکا
در پرونده هسته ای اشاره می کند که خود دو ماه پیشتر مجوز ورود در مذاکره هسته ای
را صادر کرده و آن را "حرکت صحیح و منطقی" توصیف کرده بود. حال پرسشی این
است که آیا وی به هنگام فرمان نرمش قهرمانانه متوجه تالی فاسدهای مذاکره با امریکا
بود یا نبود؟
اگر وی به عنوان
سکاندار سیاست خارجی، متوجه این همه تالی فاسد برای نرمش (مذاکره دیپلماتیک) در
برابر امریکا نبود، باید در کفایت سیاسی او شک کرد و اگر بود، چرا دو ماه بعد از
فرمان نرمش، این همه تالی فاسد برای مذاکره هسته ای می شمارد؟ چرا معتقد است مساله
هسته ای بهانه است تا امریکا ده ها پرونده دیگر را با ایران تصفیه حساب کند؟ راه
حل او برای این بهانه گیری ها چیست؟ مگر خامنه ای اصرار امریکا برای کشاندن ایران
به پای مذاکره را نمی دید؟ پس چگونه او می توانست فرمان مذاکره برای دفع شر امریکا
(تعبیری که خامنه ای خود
به کار برده) را صادر کند و انتظار داشته باشد امریکا بدون حل دیگر مشکلاتش با
جمهوری اسلامی حاضر به رفع تحریم ها از ایران است؟
با در نظر گرفتن
این پرسش ها، حال که توافق هسته ای انجام شده آیا پیش بینی های خامنه ای محقق شده
یا خیر؟
شناسایی اسرائیل؛ آنچه خامنه ای به درستی پیش بینی کرده بود
در کمتر از یک
هفته پس از توافق هسته ای در وین (23
تیر94) زیگمار گابریل، قائم مقام صدر اعظم آلمان، در تاریخ 28 تیر به تهران سفر
کرد. این اولین سفر یک هیأت اروپایی پس از توافق مذکور بود. با اعزام 60 مقام
بازرگانی از 10 شرکت بزرگ، آلمان به وضوح علاقه خود را برای ورود در بازار ایران
به طرف ایرانی ابراز داشت. اما، در گرما گرم دیدارهای این مقام آلمانی، وی پس از
ملاقاتش با حسن روحانی، در یک نشست کاری شرط سختی را برای توسعه روابط با ایران
ابراز کرد. قائم مقام صدر اعظم آلمان گفت: اگر ایران خواهان برقراری روابط اقتصادی
نزدیکتر با آلمان و کشورهای غربی دیگر است، باید روابطش را با اسرائیل را بهبود بخشد.
او در تهران به رسمیت شناختن حق موجودیت اسرائیل را شرط روابط تجاری پایدار با آلمان
دانست و پیشنهاد داد کشورش آمادگی دارد نقش میانجیگرانه میان جمهوری اسلامی ایران و
اسرائیل برعهده گیرد. او ضمن دفاع از موجودیت اسرائيل گفت: "باید برای آلمان روشن
باشد که همواره هرکس بخواهد با ما روابط پایدار داشته باشد، نمی‌تواند حق موجودیت اسرائیل
را از نظر سیاسی زیر سؤال ببرد." او همچنین افزود" "زیر سوال بردن حیات
اسرائیل، چیزی‌ست که ما آلمانی‌ها نمی‌توانیم آن را قبول کنیم."
روشن است که چنین
پیش شرطی صرفاً موضع آلمان نیست. آلمان عضو ثابت مذاکرات هسته ای بود. روشن است
چنین موضعی، موضع مشترک دیگر کشورها همچون امریکا و انگلیس و فرانسه که روابط حسنه
و در عین حال استراتژک با اسرائیل دارند، نیز هست.
با این حساب اگر
ورود خامنه ای در مذاکره هسته ای معطوف به این جهتگیری بود که گشایشی در اقتصاد
رنجور ایران حاصل آید، اگر شرط این کشورها برای برقراری روابط تجاری با تهران،
شناسایی رسمی اسرائیل توسط جمهوری اسلامی باشد، موضع خامنه ای چیست؟
او نمی تواند
بگوید که چنین شرط سختی را پیش بینی نکرده بود چرا که خود این پیش بین را بر زبان
آورده بود. حال که او می دانست چنین شرط دشواری بر او وضع خواهند کرد، موضع او
چیست؟
جالب اینکه تنها
واکنش به این پیش شرط تاکنون فقط از سوی مرضیه افخم سخنگوی وزارت خارجه صورت
گرفته است. وی نیز تنها به این حد بسنده کرد که :"ما نسبت به برخی مسائل منطقه
خاورمیانه دیدگاه‌هایی کاملا متفاوت از سیاست‌های آلمان داریم." وی تاکید
نکرد که موضع کشورش عدم شناسایی همیشگی موجودیت اسرائیل است.
سکوت دیگر مقامات
مسئول جمهوری اسلامی در واکنش به این پیش شرط آلمان نیز در خور تأمل است.
دیگر پیش بینی ها
به هیچ رو، به
نظر نمی رسد که موضوعات چالش برانگیزی که میان تهران و واشنگتن و متحدانش طی سال
های متمادی به موضوعات مزمن تبدیل شده، از دستور کار این کشورها خارج شده باشد.
برای مثال شورای امنیت
در تاریخ 29 تیر با رای مثبت 15 عضو خود قطعنامه 2231 مبنی بر توافق اتمی میان ایران
و گروه 5+1 را از تایید گذراند که به موجب آن شورای امنیت تمامی تحریم های مالی، اقتصادی،
نفتی خود را علیه ایران لغو می کند.
به رغم جنبه مثبت
این قطعنامه، اما، همین قطعنامه برخی محدودیت ها از جمله در مورد خرید و فروش تسلیحات
متعارف و فروش موادی با کاربرد دوگانه نظامی را باقی گذاشته است. همچنان که در
تضعیف اعمال حاکمیت ایران، برای یک دوره 8 ساله
خرید و فروش سلاح های متعارف یا موادی با کاربرد دوگانه را تنها با اطلاع شورای
امنیت مجاز شمرده است.
اعمال چنین
محدویتی بر توان موشکی و تسلیحاتی ایران که از قضا جزو پیش بین های خامنه ای نیز
بود، تا به آنجا واکنش سردار جعفری فرمانده سپاه را همراه داشت که گفت: " موارد مربوط به توانمندی
تسلیحاتی ایران در تناقض با خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران است و چنین قطعنامه ای هیچ‌گاه
مورد پذیرش ما نخواهد بود".
برای مثالی دیگر سامانتا
پاور نماينده امریکا در سازمان ملل در روز تصویب قطعنامه مذکور، جای تردید باقی نگذاشت
که موضوع نقض حقوق بشر در ایران نیز یکی از موضوعات اختلافی کشورش با تهران است.
وی گفت: "اين توافق به معنای چشم پوشی از نقض حقوق بشر در ايران نيست."
نتیجه:
به شرحی که گفته
شد تنها در عرض یک هفته پس از توافق وین، موضوع ضرورت به رسمیت شناختن اسرائیل
توسط جمهوری اسلامی، محدود کردن و نظارت بر توان موشکی ایران و نقض حقوق بشر در
ایران هر یک به گونه ای به ایران گوشزد شده است. این هر سه، مواردی بودند که رهبر
جمهوری اسلامی به وضوح نگرانی و بدبینی خود را از طرح شان علیه ایران پیش بینی
کرده و گفته بود که پرونده هسته ای بهانه است تا امریکا و متحدانش دیگر پرونده را به
تدریج پیش بکشند.
حال در این اندک
زمانِ پس از توافق وین، این پرونده ها یک به یک در حال گشوده شدن هستند. اگر راه
چاره خامنه ای در بحران هسته ای نرمش قهرمانانه بود، راه حل او برای دیگر پرونده
های مزمن به ویژه نقض حقوق بشر چیست؟
http://www.radiozamaneh.com/229198
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر