ریاض به خوبی دریافته که بقا اسد در قدرت مستظهر به حمایت مسکوست. این روسیه بوده که تاکنون از صدور حتی یک قطعنامه تنبیهی علیه دمشق در شورای امنیت ممانعت به عمل آورده است. همچنان که این مسکوست که جانب تهران را در پاره ای مسائل می گیرد.
حال که ریاض روابط خود با واشنگتن را به گرمی گذشته نمی بیند، چرا نباید با سر ریز کردن دلارهای نفتی به پشت سنگر تهران و دمشق شبیخون بزند تا بلکه حمایت مسکو از این دو را بکاهد. کاسته شدن حمایت مسکو از تهران و دمشق همان و آغاز تغییرات مطلوب عربستان در سپهر سیاسی خاورمیانه همان.
در حالی که برای
4 سال گذشته روابط مسکو- ریاض رو به سردی گذاشته بود، سفر شاهزاده محمد، وزیر دفاع
و جانشین ولیعهد سعودی (18 ژوئن 2015) به مسکو گام بلندی برای بهبود مناسبات دو
کشور تلقی می گردد. کافی است به اظهارات یوری
اوشاکوف معاون رئیس جمهوری روسیه، دقت کنیم که این دیدار را برای دو کشور بسیار حائز
اهمیت توصیف کرده و گفته که: این دیدار به افزایش "بی سابقه" سطح روابط دو
کشورخواهد انجامید.
از جمله گام های
بلندی که در این دیدار برداشته شده، توافق اصولی برای ساخت 16 نیروگاه اتمی توسط
روس ها برای عربستان است. (از یاد نباید برد که روسیه تاکنون برای بیش از 15 سال
از تکمیل تنها نیروگاه اتمی ایران در بوشهر طفره رفته است.)
از دیگر پیشنهاد
های اغوا کننده سعودی ها در این دیدار عبارت است از: فعال سازی کمیسیون مشترک
همکاری های نظامی و هوا- فضا ، توافق در عرصه سرمایه گذاری در زمینه مسکن، انرژی، کشاورزی
و اعزام 500 دانشجو برای تحصیلات تکمیلی
در روسیه است. قابل پیش بینی است که این حجم از توافقات، ارقام نجومی دلارهای نفتی
را به جیب روسیه سرازیر خواهد کرد.
درِ باغِ سبز به مسکو، دهن کجی به غرب
پر واضح است در شرائط
تحریم هایی که از سوی مجموعه کشورهای غربی بر مسکو به خاطر بحران اوکراین تحمیل شده،
پروژه های پولساز عربستان برای روسیه به شدت اغوا کننده و وسوسه برانگیز است.
سرازیر شدن این سرمایه
هنگفت اولا از فشار تحریم های غرب بر مسکو می کاهد و ثانیا در شرایطی که غرب به دنبال
انزوای روسیه است، نه تنها درِ باغِ سبزی به مسکوست که همچنین دهن کجی به کشورهای غربی
تلقی می گردد که می دانند تحریم های غرب را بر مسکو کم اثر یا بی اثر می کند. هم عربستان
و هم کشورهای غربی به خوبی واقفند که کمک ریاض به مسکو برای خروج از انزوا، پوتین را
در اهداف توسعه طلبانه اش جسورتر می سازد.
ضمن اینکه از یاد
نباید برد که رابطه گرم مسکو با ریاض صرفا رابطه با عربستان نیست. کشورهای اقماری عرب
که اینک در غیاب مصر و عراق به پیرامون عربستان حلقه زده اند نیز در ردیف دیگر مشتری
های مسکو تلقی می گردنند. از یاد نباید برد که ژنرال سیسی رییس جمهور مصر، با وام دریافتی
از عربستان، طی سفری به مسکو موافقت روسیه را برای فروش
3 میلیارد دلار سلاح پیشرفته به مصر به دست آورد. این رابطه گرم با مسکو می تواند به
الگویی برای تک تک دوستان عرب و حلقه پیرامونی عربستان نیز باشد که سیل میلیاردها میلیارد
دلار را به جیب مسکو سرازیر خواهد کرد. اما، چرا روسیه؟
چرا روسیه؟
این پرسش از آنجا
قابل تأمل است که می دانیم روابط ریاض و مسکو در 4 سال گذشته به سردی گذاشته بود و
از سوی دیگر می دانیم که ریاض به دلیل روابط گرمش با مجموعه کشورهای غربی می تواند
اجرای هر یک از این پروژه های کلان را به یک یا چند کشور غربی پیشنهاد دهد. بنابر
این، سر ریز کردن این همه پول هنگفت به جیب روسیه ناشی از کدام متغیر در معادلاتی
است که ریاض بر آن اندیشه می کند؟
گام هایی برای تغییر سپهر سیاسی خاورمیانه
صرف نظر از توسعه
مناسبات دوجانبه، آنچه سفر وزیر دفاع سعودی را پر اهمیت ساخته، اهداف بلند
پروازانه ولی پنهان این سفر است که می تواند سپهر سیاسی خاورمیانه را تحت تاثیر
خود قرار دهد. از جمله اهداف این سفر، آماده سازی سفر پادشاه عربستان برای دیدار قریب
الوقوع از مسکو و متقابلا دیدار پوتین از ریاض است.
در حالی که ملک
سلمان، پادشاه عربستان، (و سه تن دیگر از رهبران شورای همکاری خلیج فارس) از قبول
دعوت باراک اوباما برای دیدار در کمپ دیوید، امتناع ورزیده بود، قبول دعوت پوتین
برای دیدار از مسکو، از نظر سمبلیک نشان گرم شدن روابط ریاض با مسکو و سرد شدن
روابط با واشنگتن تلقی می شود.
دیر زمانی است که
ریاض دیگر واشنگتن را همسو با امنیت و منافع خود نمی بیند. حمله امریکا به عراق که
منجر به قوت گرفتن شیعیان در این کشور شده، مماشات واشنکتن با رژیم اسد و خودداری
از حمله به او، بارقه های توافق هسته ای امریکا با تهران و..همه و همه دلایلی است
که ریاض را نسبت به واشنگتن بدبین کرده است. بی دلیل نبود چهار تن از رهبران شورای
همکاری خلیج فارس از قبول دعوت اوباما در
کمپ دیوید امتناع ورزیدند.
از سوی دیگر، ریاض
به خوبی دریافته که بقا اسد در قدرت مستظهر به حمایت مسکوست. این روسیه بوده که تاکنون
از صدور حتی یک قطعنامه تنبیهی علیه دمشق در شورای امنیت ممانعت به عمل آورده است.
همچنان که این مسکوست که جانب تهران را در پاره ای مسائل می گیرد.
حال که ریاض
روابط خود با واشنگتن را به گرمی گذشته نمی بیند، چرا نباید با سر ریز کردن
دلارهای نفتی به پشت سنگر تهران و دمشق شبیخون بزند تا بلکه حمایت مسکو از این دو
را بکاهد. کاسته شدن حمایت مسکو از تهران و دمشق همان و آغاز تغییرات مطلوب
عربستان در سپهر سیاسی خاورمیانه همان.
حال که ریاض شاهد
است روسیه در تکمیل بوشهر بیش از 15 سال و در تحویل سیستم دفاع موشکی (اس-300) بیش
از 5 سال تعلل کرده، گمان دارد با نزدیک شدن به مسکو بتواند روسیه را از تهران و
دمشق دور سازد.
به این ترتیب،
ریاض با چرخش نسبی به سوی مسکو، هم ناخرسندی خود از امریکا را نشان داده وهم بر
گسستن اضلاع مثلث تهران- دمشق- مسکو برنامه ریزی کرده است.
http://www.radiozamaneh.com/223988
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر