پس از تنش های اخیر بین جمهوری اسلامی و اتحادیه اروپا بر سرپرونده حقوق بشر، منابع داخلی گفتند ظریف یک بار شام کاری با اشتون را به نشانه اعتراض لغو کرده است.اما در مورد دیگر و در شرایطی بدتر، ظریف شام کاری با اشتون را لغو نکرد.
با این حساب، این پرسش بجاست که ظریف کی با اشتون شام کاری می خورد و کی به نشانی قهر شام کاری را لغو می کند؟ این تعارض رفتاری را چگونه می توان تفسیر کرد؟
ظریف با اشتون کی شام کاری می خورد، کی لغو می کند؟
پس از تنش های
اخیر بین جمهوری اسلامی و اتحادیه اروپا بر سرپرونده حقوق بشر، منابع داخلی گفتند ظریف
یک بار شام کاری با اشتون را به نشانه اعتراض لغو کرده است.اما در مورد دیگر و در
شرایطی بدتر، ظریف شام کاری با اشتون را
لغو نکرد.
با این حساب، این
پرسش بجاست که ظریف کی با اشتون شام کاری می خورد و کی به نشانی قهر شام کاری را لغو
می کند؟ این تعارض رفتاری را چگونه می توان تفسیر کرد؟
پرده اول: شامی که لغو شد
پس از دیدار
اشتون از تهران در 17 اسفند 92 و دیدار او با فعالان مدنی (فتنه گران به تعبیر
حاکمیت)، موج بزرگی از اعتراضات علیه او به راه افتاد. علی لاریجانی دیدار
کاترین اشتون با نرگس محمدی را در محل سفارت اتریش، "دزدانه" توصیف کرده
بود.
ظریف میزبان و
دعوت کننده اشتون پس از چند روز تعلل، دیدار اشتون با "محکومان فتنه" را
تقبیح کرد، وزارت خارجه به سفارت اتریش (میزبان این دیدار) تذکر دیپلماتیک داد و منابع
داخلی نوشتند که ظریف شام کاری خود را با اشتون در شب پیش از دومین دور مذاکرات
هسته ای (26 اسفند) لغو کرده است. ایرنا
نوشته بود «منابع آگاه» این اقدام را «در راستای دیدارهای خلاف عرف دیپلماتیک مسئول
سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تهران» ارزیابی کرده اند.
پرده دوم: شامی که لغو نشد
در آستانه دور
سوم مذاکرات هسته ای (18 فروردين 1393)، اتحادیه اروپا در کمتر از یک ماه از دیدار
اشتون از تهران قطعنامه سنگینی را با عنوان "سند راهبردی در تعامل جدید با ایران"
از تصویب گذراند.
این قطعنامه از
جمله شروط توسعه همکاری با تهران را آزادی همه زندانیان سیاسی، دیدار احمد شهید از
تهران و اجازه به تمامی هیأت‌های اروپایی برای دیدار با فعالان سیاسی برشمرد و از
همه مهم تر از کاترین اشتون خواسته تا پایان 2014 امکان تاسیس دفتر نمایندگی اتحادیه اروپا را برای
نظارت بر وضعیت حقوق بشر در ایران فراهم آورد.
تصویب چنین قطعنامه
ای نه تنها فریاد و خروش دولتمردان جمهوری اسلامی را برآورد که مراجع دولتی مثل
نوری همدانی و مکارم شیرازی را به واکنش تند وادار کرد. مجلس شورای اسلامی در
واکنش به این قطعنامه، طرح دو فوریتی "راهبرد ایران در مقابله با مصوبه اتحادیه
اروپا" را پیشنهاد داد.
در این میان
وزارت خارجه با احضار سفیر یونان (رییس دوره ای اتحادیه) مراتب اعتراض رسمی خود را
ابلاغ کرد و از همه مهم تر، ظریف مواضع بسیار تندی را علیه پارلمان اروپا اتخاذ
کرد. وی گفت: «روشن است که پارلمان اروپایی به لحاظ وزن سیاسی و حقوقی...فاقد
مشروعیت و مقبولیت در وعظ دیگران نسبت به رعایت حقوق بشر است... دولت اجازه نخواهد
داد، هیچ هیأت پارلمانی از اروپا با شروطی که در قطعنامه اخیر پارلمان اروپا آمده است،
به ایران سفر کنند.»
اما، به رغم این
همه واکنش های تند در درون حاکمیت جمهوری اسلامی جالب این است که شام کاری ظریف -
اشتون در آستانه سومین دور مذاکرات هسته ای به میزبانی سفارت ایران در وین انجام شد بدون آنکه
ظریف کلمه ای در انتقاد از اشتون و قطعنامه پارلمان اروپا بر زبان آورد.
رفتار و گفتار متعارض:
اگربه گفته منابع
داخلی دیدار اشتون با فتنه گران! موجب لغو شام کاری ظریف با اشتون در دور دوم
مذاکرات هسته ای بود، ضروری تر بود که ظریف پس از صدور چنان قطعنامه سنگینی (ناظر
بر وخامت وضعیت حقوق بشر در ایران) شام کاری با اشتون را لغو می کرد.
ظریف بر خلاف
اظهارات تند و تیز خود علیه قطعنامه پارلمان اروپا، نه تنها شام کاری را با اشتون
لغو نکرد بلکه میزبانی شام را در سفارت ایران در وین نیز متقبل شد.
نباید از یاد برد
که ظریف در تمام دیدارهایش با اشتون حتی یک کلمه از حمله های لفظی خود به اتحادیه اروپا
را در بیرون از ایران بر لب نیاورده است. این سکوت معنی دار او در دیدارهایش با اشتون
حاوی این حقیقت است که او به خوبی آگاه است
که فضای مذاکرات رسمی آن هم زیر ذره بین رسانه های خارجی، جای جار و جنجال عصبی مقامات
جمهوری اسلامی نیست.
اظهارات تند و تیز
ظریف علیه قطعنامه پارلمان اروپا از یک سو و تکریم اشتون با صرف شام کاری در محل سفارت
ایران از سوی دیگر را چگونه باید تفسیر کرد؟ چرا ظریف در سفرهای خارجی علیه مواضع منتقدانه
اتحادیه اروپا در پرونده حقوق بشر ایران موضعگیری نمی کند؟
ظاهراً باید پاسخ
را در این یافت که یا اظهارت ظریف علیه قطعنامه پارلمان اروپا مواضعی "کلیشه
ای" به منظور "مصرف داخلی" است تا فشار را از دوش خود بردارد یا
آنکه در خود "جرأت" قهر کردن با نماینده اروپا (اشتون) و لغو شام کاری
را نمی بیند.
با در نظر گرفتن کشاکش
قدرت درون حاکمیت دوگانه جمهوری اسلامی، فرض اول بیشتر قرین صحت است. ظریف کسی
نیست که از وزن سیاسی و حقوقی اتحادیه اروپا بی اطلاع باشد. حال که او میزبان و
دعوت کننده اشتون به تهران بود، نمی خواهد مسئولیت دیدارهای اشتون و قطعنامه
کمرشکن اتحادیه را برگردن بگیرد. جواد کریمی قدوسی
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفته که رییس قوه قضائیه به طور "حضوری"
به وزیر خارجه درباره عدم تکرار سفر هیات های خارجی به تهران و دیدار با فتنه گران!
تذکر داده است.
ذوق و شادی
اقتدارگرایان از لغو شام کاری ظریف با اشتون در آستانه دور دوم مذاکرات، کمتر از
یک ماه به طول نیانجامید تا ظریف در آستانه دور سوم، شام کاری با اشتون را در محل
سفارت ایران ترتیب دهد و کلمه ای در اعتراض به اشتون یا اعتراض به قطعنامه مزبور
بر زبان نیاورد.
این مثل درعرف
دیپلماتیک بسیار مشهور است که "یک دیپلمات چیزی می گوید و چیزی دیگر رفتار می
کند."
http://www.radiozamaneh.com/136193
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر